ISA – BEG ISHAKOVIĆ – VOJSKOVOĐA I GRADITELJ
Novi Pazar – Isa – beg Ishaković najznačajnija je ličnost na području Sandžaka iz perioda osmanske uprave ovim krajem. Bio je zadnji krajišnik Bosanskog krajišta i drugi sandžak – beg Bosne. Sin je prvog bosanskog bega, Ishak – bega, i otac šestog Bosanskog sandžak – bega Gazi Mehmed – bega. Osnivač je Sarajeva, Skoplja, Šapca i Novog Pazara.
Nakon osvajanja Skoplja, 1392. godine, Osmanlije će ovaj grad pretvoriti u uporište i polaznu tačku za dalja prodiranja ka Bosni, Srbiji, Zeti i Albaniji. Prvi zapovjednik Skopskog krajišta je bio Paša Jigit – beg. U periodu od 1414. do 1439. godine na tom mestu će biti Ishak – beg, koga će naslediti sinovi – prvo Barak (veoma kratko) a zatim Isa – beg, koji će ovim krajištem, sa manjim prekidima, upravljati čitavim razdobljem od 1439. do 1463. godine.
Osim po izuzetnim vojnim sposobnostima, Isa – beg Ishaković je poznat i kao veliki dobrotvor i zadužbinar. Zahvaljujući njemu i njegovom ocu Ishak – begu, Skoplje je, još u prvoj polovini XV stoljeća, postalo veliki i značajan šeher, a od velikog broja građevina koje je podigao u tom gradu posebno se ističe džamija koju je nazvao po svom ocu Ishaku – Ishakija.
Izgradnjom palisadnog utvrđenja na mestu današnjeg gradskog parka, 1456. godine, Isa – beg Ishaković utemeljio je još jedan značajan šeher tog vremena, Novi Pazar. Osim tvrđave, on je u njenoj neposrednoj blizini izgradio i hamam (javno kupatilo), karavan – saraj, džamiju sa mektebom i druge građevine.
Poslednji put Isa – beg se pominje 1472. godine, pa se ta godina može uzeti i kao godina njegove smrti. Ukopan je, najverovatnije, u haremu Careve džamije u Sarajevu, koju je, inače, sam sagradio. Iz Isa – begove vakufname saznaje se da je imao tri sina: Muhameda, Mehmed – bega i Ali – bega. Srednji sin Mehmed – beg je bio sandžak – beg Bosanskog sandžaka i, između ostalog, dva puta hercegovački sandžak – beg.
Binasa Malićević