Sandžak, Novi Pazar: Isa-beg Ishaković najznačajnija je ličnost na području Sandžaka iz perioda osmanske uprave ovim krajem. Bio je zadnji krajišnik Bosanskog krajišta i drugi sandžak-beg Bosne.

Balkanski prostori pod Osmanlijama

Sin je prvog bosanskog bega, Ishak-bega, i otac šestog Bosanskog sandžak-bega Gazi Mehmed-bega.

Osnivač je Sarajeva, Skoplja, Šapca i Novog Pazara.

Isa-beg Ishaković (oko 1414 – 1472)

Nakon osvajanja Skoplja, 1392. godine, Osmanlije će ovaj grad pretvoriti u uporište i polaznu tačku za dalja prodiranja ka Bosni, Srbiji, Zeti i Albaniji.

Prvi zapovjednik Skopskog krajišta je bio Paša Jigit-beg.

Između sablje i duše: Balkanska sećanja na Osmansko carstvo

U periodu od 1414. do 1439. godine na tom mestu će biti Ishak-beg, koga će naslediti sinovi – prvo Barak (veoma kratko) a zatim Isa-beg, koji će ovim krajištem, sa manjim prekidima, upravljati čitavim razdobljem od 1439. do 1463. godine.

Život pod turbanom

Osim po izuzetnim vojnim sposobnostima, Isa-beg Ishaković je poznat i kao veliki dobrotvor i zadužbinar.

Svakodnevica u Osmanskom carstvu

Zahvaljujući njemu i njegovom ocu Ishak-begu, Skoplje je, još u prvoj polovini XV stoljeća, postalo veliki i značajan šeher, a od velikog broja građevina koje je podigao u tom gradu posebno se ističe džamija koju je nazvao po svom ocu Ishaku – Ishakija.

Isa-begova džamija u Skoplju

Izgradnjom palisadnog utvrđenja na mestu današnjeg gradskog parka, 1456. godine, Isa-beg Ishaković utemeljio je još jedan značajan šeher tog vremena, Novi Pazar.

O uticaju Osmanlija na arhitekturu, jezik, kuhinju i kulturu danas

Osim tvrđave, on je u njenoj neposrednoj blizini izgradio i hamam (javno kupatilo), karavan – saraj, džamiju sa mektebom i druge građevine.

Osmanlijski Novi Pazar

Poslednji put Isa-beg se pominje 1472. godine, pa se ta godina može uzeti i kao godina njegove smrti.

Ukopan je, najverovatnije, u haremu Careve džamije u Sarajevu, koju je, inače, sam sagradio.

Iz Isa-begove vakufname saznaje se da je imao tri sina: Muhameda, Mehmed-bega i Ali-bega.

Srednji sin Mehmed-beg je bio sandžak-beg Bosanskog sandžaka i, između ostalog, dva puta hercegovački sandžak-beg.

Careva džamija u Sarajevu

Prije dolaska Osmanlija, na području današnjeg Sarajeva nije bilo utvrđenog grada niti većeg trga.

U popisu krajišta Isa-bega Ishakovića iz 1455. godine područje Vrhbosne, za koje se veže postanak Sarajeva, pominje se kao Vilajet Hodidjed i Vilajet Saraj-ovasi (Sarajevsko polje).

Sećanja na Osmanlije

Godine 1453, Osmansko carstvo je osvojilo Carigrad (Konstantinopolj) i time privelo kraju postojanje Vizantijskog carstva .

Grad je posto osmanska prestonica.

Ime grada je promenjeno u Istanbul tek u vreme Republike 1930. godine.

Od 1517. pa nadalje, osmanski sultan je bio i islamski kalif, a carstvo je od 1517. do 1922. (ili 1924) bilo kalifat – islamska država. U 16. i 17. veku Osmansko carstvo je bilo među najmoćnijim svetskim silama, a države Evrope su se osećale ugrožene zbog stalnih turskoh napredovanja preko Balkanskog poluostrva.

Binasa Malićević