Svijet u 2020. godini: Pandemija COVID-19, rat u Nagorno-Karabahu, Biden novi predsjednik SAD…
Među događajima koji su obilježili 2020. godinu u svijetu, svakako je nova vrsta koronavirusa (COVID-19) i njegovo širenje izvan Kine, uzrokujući gubitak života u mnogim zemljama i pretvarajući se u pandemiju. Koronavirusom je dosad zaraženo oko 75 miliona ljudi, a život izgubilo više od 1,6 miliona.
Godinu na izmaku, također, obilježili su događaji kao što je takozvani mirovni bliskoistočni plan, koji je predstavio američki predsjednik Donald Trump, ubistvo komandanta Snaga Qudsa pri Iranskoj revolucionarnoj gardi Qassema Soleimanija na aerodromu u Bagdadu i zamjenika komandanta Hashd al-Shaabija Abu Mahdija al-Muhandisa.
Tu je i slučaj ubistva Afroamerikanca Georgea Floyda, žrtve policijskog nasilja u američkom gradu Minneapolisu, Brexit, američka obustava finansiranja Svjetske zdravstvene organizacije (WHO), kao i pad aviona Pakistan Airlinesa (PIA), koji je saobraćao na relaciji Lahor – Karachi, u kojem je poginulo 97 osoba. Ovu godinu obilježili su i sukobi u Nagorno-Karabahu, NASA-ino historijsko orktiće o prisustvu vode na površini Mjeseca, predsjednički izbori u Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) u kojima je Joe Biden pobijedio Donalda Trumpa, kao i pronalazak vakcine protiv COVID-19.
– JANUAR –
2. januar: U Kini umrlo 59 ljudi od “misteriozne respiratorne bolesti” čiji uzrok još nije poznat a koja se uspoređuje s teškim akutnim respiratornim sindromom (SARS).
3. januar: U raketnom napadu na aerodrom u Bagdadu, glavnom gradu Iraka, ubijeni komandant Snaga Qudsa pri Iranskoj revolucionarnoj gardi Qassem Soleimani i zamjenik komandanta Hashd al-Shaabija Abu Mahdi al-Muhandis.
5. januar: Iranska vlada najavila da neće poštovati niti jednu od obaveza iz nuklearnog sporazuma.
7. januar: Najmanje 56 osoba poginulo je, a više od 200 povrijeđeno u stampedu tokom vjerskog ispraćaja ubijenog iranskog generala i komandanta Snaga Qudsa Qassema Soleimanija u njegovom rodnom gradu Kermanu.
8. januar: Iranska revolucionarna garda saopćila da je izvršila napad sa desetinama raketa na američku vojnu bazu Ain al-Assad u Iraku. Iran je tvrdio da je u napadima ubijeno najmanje 80 američkih vojnika. Međutim, američki dužnosnici objavili su da niti jedan Amerikanac nije poginuo u napadu.
Avion Boeing 737 ukrajinske aviokompanije Ukrainian Airlines koji je trebao letjeti prema Kijevu, pao je 8. januara nedugo nakon polijetanja s aerodroma “Imam Khomeini” u Teheranu. Niko od 176 putnika i članova posade nije preživio. Generalštab Irana potom je potvrdio da je putnički avion Ukrainian Airlinesa oboren “ljudskom greškom” dok je nadlijetao “osjetljivu vojnu tačku”.
Princ Harry i vojvotkinja od Sussexa Meghan Markle odlučili su da odstupe sa svih kraljevskih dužnosti i da počnu samostalan život
9. januar: U Parlamentu Velike Britanije usvojen prijedlog zakona o Brexitu, kojim bi trebao biti osiguran izlazak Velike Britanije iz Evropske unije 31. januara.
15. januar: Egipatska policija upala u Ured Anadolu Agency (AA) u Egiptu i privela četvoro uposlenika. Snage sigurnosti koje su pretresale ured, oduzele su pasoše zaposlenika, kompjutere i mobitele. Ovakvo ponašanje egipatske policije izazvalo reakciju međunarodne javnosti. Pritvoreni zaposlenici, među kojima i jedan turski državljanin, pušteni su na slobodu uz plaćenu kauciju.
16. januar: U američkom Senatu počelo suđenje za opoziv predsjednika Sjedinjenih Američkih Država (SAD) Donalda Trumpa.
24. januar: U Škotskoj marama prihvaćena kao sastavni dio policijske službene uniforme.
26. januar: Američka košarkaška zvijezda Kobe Bryant (41) i njegova 13-godišnja kćerka Gianna poginuli su u helikopterskoj nesreći u Calabasasu, u Californiji. U nesreći poginulo ukupno sedam osoba.
28. januar: Američki predsjednik Donald Trump, zajedno sa izraelskim premijerom Benjaminom Netanyahuom, u Bijeloj kući predstavio sadržaj takozvanog Bliskoistočnog mirovnog plana
31. januar: Velika Britanija, nakon 47 godina članstva, službeno napustila Evropsku uniju.
– FEBRUAR –
5. februar: Senat Sjedinjenih Američkih Država oslobodio predsjednika te zemlje Donalda Trumpa od optužbi za zloupotrebu položaja.
7. februar: Prva džuma-namaz, molitva muslimana petkom, klanjana u Islamskom kulturnom centru Ljubljana, koji je i prva džamija u glavnom gradu Slovenije.
13. februar: Američki senat usvojio je rezoluciju kojom se ograničava sposobnost američkog predsjednika Donalda Trumpa da vodi rat protiv Irana
19. februar: U oružanom napadu na dva ugostiteljska objekta u njemačkom gradu Hanauu ubijeno devet osoba, petoro ranjeno. U operaciji specijalne jedinice u kući je pronađeno tijelo 43-godišnjeg napadača Tobiasa R. i njegove 72-godišnje majke.
25. februar: Bivši predsjednik Egipta Hosni Mubarak preminuo u 91. godini nakon dugogodišnjih zdravstvenih problema.
29. februar: Delegacije Sjedinjenih Američkih Država i talibanskog pokreta potpisale sporazum o početku mirovnog procesa u Afganistanu.
– MART –
6. mart: Korporacija City of London (CLC) opozvala je nagradu “Sloboda grada” dodijeljenu mijanmarskoj liderki Aung San Suu Kyi zbog njenih stavova i postupanja prema manjinskim muslimanima Rohingya
11. mart: Svjetska zdravstvena organizacija proglasila je COVID-19 globalnom epidemijom.
17. mart: NATO saveznici odobrili su pristupni proces Sjevernoj Makedoniji koja je postala 30. članica NATO-a nakon završetka svih formalnih procedura
26. mart: Terorist Brenton Tarrant priznao krivicu za terorističke napade na džamije Al-Noor i Linwood u Christchurchu, na Novom Zelandu, 15. marta 2019. godine, u kojim je poginula 51 osoba, a 49 je ranjeno.
– APRIL –
5. april: Bivši libijski premijer Mahmud Jibril umro je od posljedica zaraze koronavirusom. Istog dana, britanski premijer Boris Johnson, koji je ranije bio pozitivan koronavirus, hospitaliziran je. Johnson je bio na intenzivnoj njezi, a iz bolnice je otpušten 12. aprila.
7. april: Objavljeno da u Kini prvi put od izbijanja epidemije nije zabilježen smrtni slučaj. Ukinut karantin u Wuhanu, gradu gdje je zabilježen prvi slučaj zaraze koronavirusom.
9. april: Vlada Čada izvijestila je da je blizu 1.000 terorista neutralizirano u operaciji protiv terorističke organizacije Boko Haram na zapadu zemlje.
14. april: Američki predsjednik Donald Trump je izjavio da su Sjedinjene Američke Države (SAD) obustavile finansiranje Svjetske zdravstvene organizacije (WHO).
22. april: Američki predsjednik Donald Trump naredio američkoj mornarici da napada iranske ratne brodove u slučaju provokacije prema američkim brodovima.
26. april: U kineskom Wuhanu, gdje se prvi put pojavio koronavirus, iz bolnica su pušteni svi pacijenti koji su bili pozitivni na COVID-19.
– MAJ –
5. maj: Svjetska zdravstvena organizacija (WHO) objavila je da SAD nije dostavio nikakve dokaze koji potkrepljuju tvrdnju da je izvor izbijanja COVID-19 laboratorij u kineskom gradu Wuhanu.
12. maj: Potvrđeno da je u Afganistanu uhvaćen južnoazijski vođa terorističke organizacije ISIS Abu Omar al-Khorasani.
16. maj: U Francuskoj je uhvaćen Felicien Kabuga kojeg Međunarodni krivični sud tereti za ubijanje stotine hiljada ljudi u genocidu u Ruandi.
22. maj: Najmanje 97 osoba poginulo u padu aviona Pakistan Airlinesa (PIA) koji je saobraćao na relaciji Lahor – Karachi. Avion se srušio u naseljeno mjesto kod aerodroma u Karachiju.
25. maj: Usljed policijskog nasilja u američkom gradu Minneapolisu ubijen Afroamerikanac George Floyd.
29. maj: Američki predsjednik Donald Trump izjavio kako Sjedinjene Američke Države (SAD) prekidaju odnos sa Svjetskom zdravstvenom organizacijom (WHO), jer nije ispunila zahtjeve njegove zemlje o “temeljnim reformama”.
31. maj: Džamija Aksa u Jerusalemu, koji je bila zatvorena više od dva mjeseca zbog COVID-19, ponovo je otvorena za molitvu.
– JUNI –
8. juni: Novozelandska premijerka Jacinda Ardern potvrdila da su se u njenoj zemlji oporavili svi pacijenti zaraženi COVID-19.
9. juni: Afroamerikanac George Floyd, koji je smrtno stradao od posljedica policijskog nasilja u SAD-u, pokopan u Houstonu, u Teksasu.
11. juni: Philip Manshaus, počinilac terorističkog napada 2018. godine u blizini džamije u Oslu, glavnom gradu Norveške, osuđen na 21 godinu zatvora.
16. juni: Sjeverna Koreja digla u zrak zajednički ured za vezu između Koreja, u pograničnom gradu Kaesong.
– JULI –
3. juli: Ruski glasači na referendumu izglasali ustavne promjene koje omogućuju da Vladimir Putin ostane predsjednik do 2036. godine.
9. juli: Gradonačelnik Seula Park Won-soon, čija je porodica prijavila policiji da je nestao, pronađen mrtav.
22. juli: Sjedinjene Američke Države zatražile od Kine da evakuira svoj generalni konzulat u Houstonu, u roku od 72 sata, zbog uništavanja dokumenata ispred zgrade.
24. juli: Kao odgovor na zatvaranje svog generalnog konzulata u Houstonu, kineska vlada naredila je SAD-u da zatvore konzulat u gradu u kineskom gradu Cingdu u jugozapadnom dijelu zemlje.
30. juli: Američka agencija NASA lansirala rover Perseverance u svemir, započevši otprilike sedmomjesečno putovanje na Mars.
– AUGUST –
3. august: Američki predsjednik Donald Trump izjavio da će, ukoliko nijedna američka kompanija ne kupi američki dio kineske aplikacije TikTok do 15. septembra, aplikacija biti zabranjena u SAD-u.
4. august: Stotine osoba poginule su u snažnoj eksploziji koja je potresla luku Bejrut, nakon što je došlo do požara u skladištu u kojem je nepravilno uskladišteno bilo 2.750 tona amonijum nitrata.
11. august: Više od 2.000 ljudi privedeno je na demonstracijama koje su započele nakon pobjede Aleksandra Lukašenka na predsjedničkim izborima u Bjelorusiji.
18. august: Pobunjeni vojnici u Maliju uhapsili su predsjednika zemlje Ibrahima Boubacara Keitu, premijera Boubou Cissea i nekoliko dužnosnika, Predsjednik Keita je dan kasnije podnio ostavku.
27. august: Terorist Brenton Tarrant osuđenu na doživotni zatvor zbog terorističkih napada na džamije Al-Noor i Linwood u Christchurchu, na Novom Zelandu, 15. marta 2019. godine, u kojim je ubijena 51 osoba, a 49 osoba ranjeno.
28. august: Japanski premijer Abe Shinzo dao je ostavku na tu poziciju, koju je obnašao od 2012. godine, pozivajući se na svoje zdravlje.
– SEPTEMBAR –
7. septembar: U Saudijskoj Arabiji, u slučaju ubistva novinara Jamala Khashoggija, pet osoba osuđeno na po 20 godina zatvora, a tri na zatvorske kazne između sedam i 10 godina.
8. septembar: Pripadnici SIPA-e na području Ugljevika locirali su i lišili slobode Ratka Đurkovića, rođenog 1943. godine, nekadašnjeg komandanta 1. bataljona 1. Majevičke brigade VRS, protiv kojeg je potom podignuta optužnica za zločine protiv čovječnosti.
10. septembar: Svjetski fond za prirodu (WWF) izvijestio da je svjetska populacija divljih životinja smanjena u za 68 posto u posljednjih 46 godina.
27. septembar: Nakon što su armenske snage otvorile vatru na civilna naselja u blizini Nagorno-Karabaha, azerbejdžanska vojska pokrenula protiv napad.
– OKTOBAR –
1. oktobar: Ujedinjene nacije registrovale su pomorski sporazum postignut između Turske i Libije.
4. oktobar: Nakon šestomjesečne pauze zbog mjera protiv širenja koronavirusa, saudijske vlasi odobrile obavljanje umre, vjerskog obreda muslimana.
6. oktobar: Demonstranti upali u zatvor i “oslobodili” bivšeg predsjednika zemlje Almazbeka Atambayeva, tokom protesta u Kirgistanu koji su poečli nakon održanih izbora
8. oktobar: Dio regije Maras, koji se nalazi unutar granica Turske Republike Sjeverni Kipar (KKTC), a koji je u potpunosti bio zatvoren i napušten proteklih 46 godina, ponovo je otvoren za građane
9. oktobar: Svjetski program za hranu (WFP) dobio je Nobelovu nagradu za mir zbog borbe koju vodi protiv gladi u svijetu.
26. oktobar: NASA potvrdila historijsko otkriće o prisustvu vode na površini Mjeseca.
– NOVEMBAR –
5. novembar: Predsjednik Kosova Hashim Thaci podnio ostavku nakon što je u Hagu potvrđena optužnica protiv njega.
6. novembar: EU uvrstila bjeloruskog predsjednika Aleksandra Lukašenka na listu sankcija protiv Bjelorusije.
7. novembar: Potvrđeno da je demokratski kandidat Joe Biden pobijedio je na 59. predsjedničkim izborima održanim u SAD-u održanim 3. novembra.
Broj slučajeva zaraze COVID-19 u svijetu premašio je 50 miliona.
16. novembar: U drugom krugu predsjedničkih izbora u Moldaviji, Maia Sandu izabrana je za prvu predsjednicu države u historiji zemlje.
– DECEMBAR –
2. decembar: Velika Britanija postala je prva država na svijetu koja je odobrila Pfizerovu i BioNTechovu vakcinu protiv koronavirusa za široku upotrebu.
3. decembra: Broj smrtnih slučajeva od COVID-19 u svijetu premašio je 1,5 miliona. 8. decembar: Generalna skupština Ujedinjenih naroda usvojila je rezoluciju kojom poziva Rusiju da što prije povuče sve vojne snage s Krima i da “okonča svoju privremenu okupaciju na ukrajinskom teritoriju”.
A. N.
