Međunarodni dan dece obolele od raka – 15. februar 2022.

Podizanje svesti o malignim bolestima u dečjem uzrastu, važan je zadatak koji se obavlja združeno sa ciljem pružanja podrške naporima za obezbeđivanje adekvatne dijagnostike, lečenja i neophodne pomoći roditeljima i porodicama. Međunarodni dan dece obolele od raka (15. februar) ustanovljen je 2002. godine radi ujedinjavanja aktivnosti i slanja jasne poruke u kontekstu prethodno pobrojanih ciljeva. Utemeljivač obeležavanja ovog datuma bila je Međunarodna konfederacija Udruženja roditelja dece obolele od raka, dok je deo Кalendara javnog zdravlja u Republici Srbiji postao 2013. godine.

Svetska zdravstvena organizacija (SZO) procenjuje da se u svetu godišnje postavi oko 400.000 dijagnoza malignih bolesti kod dece uzrasta 0 – 19 godina. Najčešće vrste malignih bolesti u dečjem uzrastu bile su leukemije, tumori mozga, limfomi, neuroblastom i Vilmsov tumor. Rana i tačna dijagnoza malignih bolesti kod dece, praćena efektivnim lečenjem, treba da bude cilj svakog učinkovitog pristupa u kontroli ovih bolesti.

Uspeh izlečenja raka kod dece je veliki, znatno veći nego u populaciji odraslih. U visokorazvijenim zemljama sveta, stopa preživljavanja prelazi 80%. Rano otkrivanje i tačna dijagnoza malignih bolesti kod dece mogu značajno uticati na povećanje verovatnoće preživljavanja, bolji odgovor bolesti na terapiju kao i manje skupo i manje intenzivno lečenje. Smatra se da koncept rane dijagnoze maligne bolesti kod dece obuhvata tri komponente: znanje i svest roditelja i zdravstvenih radnika o potencijalnim simptomima bolesti; tačnu i blagovremenu kliničku procenu i postavljanje dijagnoze; brz pristup potrebnoj terapiji. Postizanje boljeg efekta programa koji promovišu adekvatan pristup u ranom prepoznavanju i tačnoj dijagnostici malignih bolesti u dečjem uzrastu, ostvarivo je kao zajednički cilj (koji obuhvata i zajedničku akciju) vladinih tela, nevladinih organizacija kao i roditeljskih i udruženja građana.

Ukupan broj predškolske dece obolele od malignih neoplazmi iznosio je 4 u 2020. godini u Beogradu, prema podacima iz populacionog registra za rak. Stopa registrovane obolele dece ovog uzrasta na 100.000 dece iznosila je 3.2. Najčešće maligne bolesti kod dece predškolskog uzrasta u periodu 2011 – 2020. godine odnose se na maligne neoplazme krvi i limfnog tkiva, maligne neoplazme oka, mozga i drugih delova CNS, maligne neoplazme mokraćno-polnog sistema, maligne tumore kosti, kože i vezivnog tkiva, kao i zloćudne tumore štitne žlezde i drugih žlezda sa unutrašnjim lučenjem.

Tokom 2020. godine u populacionom registru za rak registrovano je ukupno 10 dece obolele od malignih neoplazmi u Beogradu u uzrastu od 7-19. godina. U istoj godini, maligne bolesti (neoplazme) dece i omladine uzrasta 7 – 19 godina pokazuju stopu obolevanja od 4.7/100.000. Prema grupama dijagnoza, u populaciji uzrasta 7 – 19 godina, u 2020. godini u Beogradu, najčešće zabeležene maligne bolesti bile su maligne neoplazme kosti, kože, vezivnog tkiva i dojke, maligne neoplazme krvi i limfnog tkiva, zatim zloćudni tumori oka, mozga i drugih delova CNS-a, kao i zloćudni tumori muških polnih organa.